Ingrediënten die de huid kalmeren na zonnebrand
Wat gebeurt er als de huid verbrandt door de zon? Kun je iets doen om de schade te beperken? Een overzicht van ingrediënten waarvan is aangetoond dat ze een aftersun-achtige werking hebben. De stoffen kalmeren de huid na irritatie door uv-licht.
Uv-licht zorgt op verschillende manieren voor schade in de huid. De straling is onder andere verantwoordelijk voor de aanmaak van vrije zuurstofradicalen. Deze deeltjes beschadigen het DNA en dragen bij aan huidveroudering en huidaandoeningen. Ook zorgen vrije zuurstofradicalen voor het optreden van een ontstekingsproces (inflammatie) in de huid. Dat is ook zichtbaar op de huid: de huid is rood, pijnlijk, kan gezwollen zijn en warm aanvoelen. Inflammatie is niet alleen een gevolg van vrije zuurstofradicalen, het proces zorgt omgekeerd ook weer voor de aanmaak van deze schadelijke deeltjes (onderzoek). Kalmering van de zonverbrande huid, of anders gezegd: het tegengaan van het ontstekingsproces, is daarom wenselijk.
Met welke ingrediënten kan dat?
De erythematest
De ‘uv-erythematest’ is een methode die in wetenschappelijke experimenten gebruikt wordt om vast te stellen of een product of ingrediënt de huid kalmeert. In zo’n experiment worden bij proefpersonen kleine stukjes huid, op bijvoorbeeld de rug, bestraald met uv-licht. Vervolgens wordt het onderzoeksproduct één of meerdere keren aangebracht op de huid. Als de behandelde huid vervolgens minder rood blijkt te zijn dan de bestraalde, maar onbehandelde huid, dan kun je stellen dat het ingrediënt ‘kalmerend’ werkt. Het zou daarmee geschikt kunnen zijn als aftersun.
Pure aloë vera-gel
(Bijna) pure aloë vera-gel (97.5%) vermindert roodheid, en kalmeert dus de huid na blootstelling aan uv-licht. In dit onderzoek werden de stukjes huid die bestraald waren twee dagen behandeld met aloë vera-gel of er werd niets gebruikt. Het stukje huid dat behandeld was, bleek minder rood dan het onbehandelde stukje huid. Conclusie: aloë vera kalmeert de zonbeschadigde huid.
Extract van de resedaplant
De ‘wilde reseda’ is een plant die ook in Nederland groeit. De plant bevat veel luteoline. Dat is een sterke antioxidant en werkt ook ontstekingsremmend. Dit is bevestigd in dit onderzoek: het extract van de resedaplant kalmeerde de huid na uv-straling heel goed, zelfs vergelijkbaar met ontstekingsremmende medicatie (hydrocortison). Ook vonden de onderzoekers een relatie tussen het percentage reseda extract in het eindproduct en de mate van kalmering: hoe hoger het percentage (getest tot 2,5%), hoe beter het de huid kalmeerde.
Zoethoutwortelextract kalmerend en ontstekingsremmend
In dit onderzoek werd de anti-inflammatoire capaciteit van zoethoutwortelextract niet alleen aangetoond na irritatie door uv-licht, maar ook na irritatie door ‘droog scheren’. Proefpersonen moesten hiervoor meerdere keren per dag hun onderarmen ontharen met een wegwerpmesje zonder scheerschuim, water of een ander product. Net als de irritatie veroorzaakt door uv-licht, werd ook deze irritatie gekalmeerd door het gebruik van een product met zoethoutwortelextract.
Kalmerende korianderolie
Sterk verdunde olie afkomstig van de vruchten van de korianderplant kan de huid ook kalmeren. In dit onderzoek werd aan een lotion 0.5% en 1% korianderolie toegevoegd. Opvallend genoeg bleek alleen de lotion met een 0.5% korianderolie een rode huid te verminderen. De onderzoekers hebben geen verklaring gevonden waarom het product met 1% korianderolie niet werkte.
Ook van andere oliën of extracten afkomstig van planten is aangetoond dat het de roodheid van de huid, veroorzaakt door zonlicht, kan verminderen:
- het extract van pistachenoten (onderzoek);
- het extract van salie (onderzoek);
- koffie- en ferulazuur (onderzoek);
- olie van sojabonen (onderzoek);
- extract van bloedsinaasappel (onderzoek).
Ook de combinatie van vitamine C (5%) en vitamine E (2.5%) vermindert roodheid wanneer het na blootstelling aan zonlicht op de huid wordt aangebracht (onderzoek).
Visolie van sardines als aftersun?
Inname van omega 3-vetzuren kan ontstekingsprocessen tegengaan en daarmee een bijdrage leveren aan de behandeling van aandoeningen waarbij ontstekingen een belangrijke rol spelen zoals verbranding. Onderzoekers zijn daarom nagegaan of visolie (rijk aan omega 3-vetzuren) ook direct aangebracht op de huid kalmerend kan werken. De eerste fase van het onderzoek bestond uit de selectie van een visolie die goed de huid intrekt. Olie van sardines bleek geschikt en is vervolgens getest in de ‘uv-erythematest’ om de kalmerende capaciteit vast te stellen. De olie bleek ook daadwerkelijk de huid te kalmeren; de roodheid als gevolg van uv-straling was minder intens dan de roodheid van de bestraalde huid die niet was behandeld. Maar of visolie nu geschikt is als aftersun…
Wat werkt het beste in aftersun?
Dr. Beikert en zijn collega’s vergeleken in hun onderzoek de kalmerende werking van aloë vera (concentratie van 10%), kamille-extract, theeboomolie, toverhazelaarextract, muntolie, citroenmelisse-extract en korianderolie (1,33%). Alleen bij de toepassing van aloë vera was een duidelijk afname in roodheid te zien. De onderzoekers vonden geen kalmering door de toepassing van korianderolie.
Niet alleen het soort ingrediënt, maar ook de concentratie (en waarschijnlijk ook de samenstelling) bepaalt of een product werkt als aftersun. Bij het reseda-extract zorgde een hogere concentratie voor een betere kalmering. Korianderolie lijkt alleen bij een lager percentage te werken (0,5%); geen effect werd gevonden bij 1% of 1,33%. Voor aloë vera ligt dat misschien anders: niet alleen de (bijna) pure vorm (97,5%) kalmeert de huid, maar ook een product met een concentratie van 10% vermindert de irritatie.
Ook de snelheid waarmee ingrediënten de huid kalmeren, verschilt. De toepassing van het zoethoutwortelextract leidde in het onderzoek al na vijf uur tot resultaat, voor aloë vera werd pas na 48 uur een effect gevonden.
