De resultaten van mijn onderzoek naar darmbacteriën en acneklachten

Het onderzoek Darmbacteriën en de huid, dat ik afgelopen maanden samen met de Universiteit Maastricht heb gedaan bij mensen met en zonder acneklachten, is afgerond. Ik deel hier graag vast de resultaten met jullie. Het is nog best een ingewikkeld verhaal, want de uitkomsten waren toch een beetje anders dan we hadden verwacht. Maar niet minder interessant. Zo zagen we bijvoorbeeld dat mensen met acneklachten meer last hadden van darmproblemen zoals constipatie dan mensen zonder huidklachten. Toch bleek in de samenstelling van de bacteriën in hun dikke darm weinig verschil. Wat betekent dit nu? En wat gaan we verder onderzoeken?

Wat hebben we ook alweer gedaan?

Wie mijn blogs en posts een beetje volgt, weet dat er de laatste jaren steeds meer aanwijzingen zijn dat er een ‘lijntje’ loopt tussen de darmen en de huid. De darmen spelen vermoedelijk een rol bij verschillende huidklachten. Zo zou acne misschien veroorzaakt kunnen worden door de samenstelling van de darmbacteriën, bepaalde voeding of een lekkende darm.

Niet zo lang geleden plaatste ik hier ook nog een artikel over huidspecialisten uit China die een veranderde bacteriesamenstelling in de darmen hadden gezien bij mensen met acne vergeleken met mensen met een gezonde huid. Ontzettend interessant, maar de vraag die bij mij opkwam was of dit dan ook voor Westerse proefpersonen opging. Chinezen en Nederlanders kunnen namelijk verschillen in darmbacteriën doordat ze ander leef- en eetgewoonten hebben. Ook hun dna is anders.

Zo ontstond het idee om een eigen onderzoek op te zetten. Een onderzoek naar de bacteriesamenstelling van de darmen van mensen met en zonder acne. Dat heb ik samen met professor Venema en masterstudent Lorenzo van Nistelrooij van de Universiteit Maastricht gedaan.

Ons onderzoek naar de darmbewoners

Aan ons onderzoek deden uiteindelijk negentig Nederlandse proefpersonen tussen de 20 en 40 jaar mee. Er was een groep van 45 personen mét acneklachten en een even grote groep mensen zonder acne. De hypothese was dat de acnegroep een andere darmbacteriesamenstelling heeft in de dikke darm, en dat deze groep ook meer last zou hebben van darmklachten. Verder werd verondersteld dat er in de acnegroep meer zuivel wordt geconsumeerd, maar ook meer bewerkt voedsel. Om deze stellingen te onderzoeken, werd om te beginnen van iedere deelnemer een poepmonster onderzocht. De samenstelling van de bewoners van de darm werd in kaart gebracht aan de hand van het dna van de bacteriën. Voor het vastleggen van darmklachten vulden alle deelnemers de zogenaamde GSRS-vragenlijst in. En om een goed beeld te krijgen van de voedingsinname van alle proefpersonen, gebruikten we de Eetscore, een voedingsvragenlijst van Wageningen Universiteit gebaseerd op de richtlijnen van goede voeding.

Alle uitkomsten werden vervolgens statistisch geanalyseerd. Op welke punten zagen we verschillen in beide groepen?

De resultaten: wat zagen we?

In tegenstelling tot de Chinese onderzoekers vonden wij geen verschil in de bacteriesamenstelling van de dikke darm tussen de beide onderzoeksgroepen. Wel zagen we dat de mensen met acne meer last bleken te hebben van constipatie; vooral matige constipatie werd gezien. Opmerkelijk was ook dat uit de Eetscore naar voren kwam dat de patiënten met acne gemiddeld minder zuivel bleken te consumeren. De groep met acne had daarentegen wel een hogere inname van bewerkt vlees.

Wat betekenen deze uitkomsten?

De hypothese dat acne proefpersonen meer bewerkt voedsel eten, blijkt dus te kloppen. Maar het idee dat mensen met acne meer zuivel consumeren kon dus niet bevestigd worden in ons onderzoek. Integendeel, juist de personen zonder acne blijken meer zuivel te eten. Het kan zijn dat zuivel geen invloed heeft op acneklachten, en dat het misschien zelfs een voordelig effect heeft op de huid. Maar er kan ook iets anders aan de hand zijn. Misschien hebben personen met acne eerder gezien dat zuivel hun acne verslechtert, waarna ze bewust minder zuivel zijn gaan eten.

De dikke en de dunne darm

Wij vonden dus geen verschil in de samenstelling van de darmbacteriën. In ons onderzoek zijn overigens alleen de darmbacteriën in de dikke darm onderzocht. Maar het kan zijn dat de dunne darm een rol speelt bij het ontstaan van acne.

Zo wordt de aandoening SIBO (een overgroei van bacteriën in de dunne darm ) in verband gebracht met constipatie. Verder kan de doorlaatbaarheid van de dunne darmwand vergoot zijn (dat noemen we dan een lekkende darm), waardoor er allerlei ontstekingsprocessen in het lichaam kunnen ontstaan, die misschien voor acne zorgen.
Er is kortom nog genoeg te onderzoeken om een duidelijker beeld te krijgen van de huid-darm connectie.

Ik hoop dat ook te kunnen doen. Acne komt helaas zo vaak voor. De huidaandoening heeft niet alleen een zichtbaar effect op de huid, maar kan ook voor veel psychische problemen zorgen. Daarbij kunnen littekens worden gevormd die soms levenslang zichtbaar zijn. De bestaande behandelingen zijn lang niet altijd effectief en de middelen die worden ingezet kennen veel bijwerkingen. Wat zou het mooi zijn als we met voeding verbeteringen kunnen brengen …

Ik houd jullie op de hoogte!