Wat kun je beter (niet) smeren op de huid met rosacea

Wat kunnen cosmeceuticals doen voor de rosaceahuid? En welke huidverzorgingsproducten kunnen mensen met deze aandoening, waarvoor nog altijd geen genezing bestaat, beter laten staan? De bekende Amerikaanse professor in de dermatologie Zoe Diana Draelos vat het goed samen in deze review.

Cosmeceuticals voor rosacea

Patiënten met rosacea vormen een grote uitdaging voor dermatologen. De aandoening komt veel voor, maar over de oorzaak bestaat nog veel onduidelijkheid en er is nog altijd geen genezing mogelijk. De beschikbare middelen richten zich vooral op het verminderen van ontstekingen, waarbij topicale en/of orale antibiotica het meest gebruikt worden. Sinds kort bestaan er ook behandelingen die zich richten op vasoconstrictie (vaatvernauwing). Deze hebben echter slechts tijdelijk effect. De middelen verbeteren weliswaar het uiterlijk van patiënten, maar pakken de onderliggende oorzaak niet aan.

Cosmeceuticals, waaronder ook reinigers, moisturizers, make-up en zonnebrandcrèmes kunnen als ondersteunende therapie gebruikt worden. Welke producten kunnen (de behandeling van) rosacea verbeteren? En welke maken de klachten juist erger? Professor Zoe Diana Draelos zet de belangrijkste aspecten van de dagelijkse verzorging van de rosaceahuid in deze review op een rij.

Reinigen bij rosacea

Over de oorzaak van rosacea bestaan verschillende theorieën. Het lijkt erop dat demodexmijten een rol spelen. Vaststaat in ieder geval dat het voor het behoud van een gezonde huidflora belangrijk is de rosaceahuid goed te reinigen. Een goede reniger is een milde reiniger; een product dat overtollig talg, vuil, dode huidcellen, ongewenste organismen (bacteriën) en resten van de huidverzorging verwijdert, maar daarbij de huidbarrière intact laat.

Reinigers zijn effectief in het verwijderen van vetten van de huid, maar ze kunnen geen onderscheid maken tussen talg en de lipidenlaag van de huid. Bij de keuze van de reiniger is het dus belangrijk te kijken naar de talgproductie en reinigingsbehoefte (wordt er bijvoorbeeld zware make-up gedragen) van de patiënt.

Draelos beschrijft dat de meeste rosaceapatiënten een gecombineerde huid hebben. Het is volgens haar dus handig om twee verschillende reinigers te gebruiken voor het gezicht. Voor de vettere delen een andere dan voor de droge delen.

Andere tips voor het reinigen van de gevoelige rosaceahuid:

• Reinig met lauwwarm water; water moet niet te warm of te koud zijn om flushing te voorkomen
• Zorg dat je voldoende water gebruikt zodat er geen resten cleanser op het gezicht achterblijven: dit kan voor irritatie zorgen
• Gebruik je handen om te reinigen, geen apparaten (zoals een clarisonic bv); dit voorkomt roodheid en irritatie
• Dep de huid zachtjes droog zodat er geen roodheid ontstaat door de wrijving met een handdoek

Welke moisturizers (liever niet) bij rosacea

Moisturizers zijn belangrijk voor het herstellen van de huidbarrière. Voor de huid met rosacea zijn moisturizers met siliconen de beste optie volgens Draelos. Siliconen zijn namelijk fijn in gebruik, laten de huid niet warm aanvoelen en stimuleren niet de groei van bacteriën (wat volgens Draelos wel kan gebeuren met bijvoorbeeld kokos-, hennepzaad- en arganolie).

Actieve ingrediënten die roodheid kunnen verminderen

De basis van een goede moisturizer voor de rosaceahuid moet dus bestaan uit een combinatie van humectants en occlusieve ingrediënten. Daarnaast kunnen actieve stoffen toegevoegd worden om de roodheid van de huid te verminderen, zoals ginkgo biloba, extract van groenethee, aloë vera, allantoïne, moederkruid (Feverfew) en zoethoutwortelextract (Glycyrrhiza inflata). Deze ingrediënten hebben volgens Draelos allemaal eigenschappen die kunnen helpen de roodheid in de huid te kalmeren.

Zonnebrandcrème met minerale filters

Zonschade maakt de rosaceahuid niet beter. Zonbescherming is dan ook geen onbelangrijke aanvulling op de behandeling van rosaceaklachten. Maar vanwege de plakkerigheid en warmtevorming zijn zonnebrandcrèmes vaak niet de meest favoriete huidverzorgingsproducten van patiënten. Warmtevorming treedt vooral op bij producten met zogenaamde chemische filters. Dit gebeurt bij de absorptie van uv-straling. En omdat warmte een trigger is voor ‘flushing’, zou dit eigenlijk juist vermeden moeten worden. Minerale filters als titanium dioxide en zincoxide reflecteren de uv-straling meer. Producten met deze filters zouden daardoor beter passen bij rosacea patiënten.

(Groene) camouflage en gels

De bekende roodheid bij rosacea kan met make-up gecamoufleerd worden. Door gebruik te maken van de kleur groen, die complementair is aan de kleur rood, kun je de roodheid minder laten opvallen. Er zijn zelfs moisturizers die een groene tint hebben. Voor een volledige camouflage zal je nog wel een foundation moeten aanbrengen.
In sommige gevallen is de roodheid simpelweg te heftig om het te kunnen camoufleren met make-up. In dat geval kan het helpen om voor het aanbrengen van de make-up, brimonidine-gel te gebruiken. Deze gel zorgt voor vasoconstrictie wat de roodheid (tijdelijk) vermindert.

Tips bij ernstige gevallen van rosacea

Volg deze tips twee weken op: 

• Stop met alle huidverzorgings- en make-upproducten; ook met je parfum.
• Stop ook met alle topicale medicatie; orale medicatie kun je wel blijven gebruiken.
• Elimineer alle bronnen die wrijving veroorzaken met het gezicht (denk aan coltruien, sjaals)
• Stop tijdelijk met activiteiten die wrijving veroorzaken met het gezicht (zoals paardrijden en fietsen, waarbij een helm gedragen wordt)
• Laat eventueel een allergietest uitvoeren om stoffen uit te sluiten waarop je gevoelig reageert

Introduceer vervolgens een voor een nieuwe producten, niet alles tegelijk. Test een product eerst minimaal vijf opeenvolgende nachten uit op een stukje huid (zo’n 2 cm) naast het oog. Als dit geen irritatie geeft dan kan het (waarschijnlijk) zonder problemen op het hele gezicht gebruikt worden.

Lees hier het advies van Dr. Jetske Ultee bij rosacea.

---