Behandeling van periorale dermatitis (clownseczeem)
Periorale dermatitis, ook wel clownseczeem genoemd, is een chronische huidaandoening met rode bultjes en puistjes rond de mond en soms ook rond de ogen of neus. Patiënten kunnen ook last hebben van schilfertjes of een branderige huid. Hoe kan deze huidklacht het beste behandeld worden?
Vooral vrouwen tussen de 16 en 45 jaar kunnen last hebben van periorale dermatitis. De symptomen zijn vergelijkbaar met die van acne, contact dermatitis, seborroïsch eczeem, rosacea of sarcoïdosis. Periorale dermatitis wordt daarom vaak verward met een van deze huidaandoeningen.
Corticosteroïden: mogelijke oorzaak maar ook behandelmethode
De oorzaak van clownseczeem is niet bekend. Wel lijkt het gebruik van corticosteroïden op de huid een rol te spelen bij het ontstaan van de klachten. Tegelijkertijd kan een crème met corticosteroïden de aandoening ook verbeteren. Wel is de kans op terugkeer van klachten na het stoppen van de behandeling groot. Belangrijk daarom is dat het gebruik langzaam wordt afgebouwd. Andere oorzaken die worden genoemd (maar niet zijn bewezen) zijn: micro-organismen op de huid zoals demodexmijten, of het gebruik van medicatie of cosmetica.
Orale tetracycline effectiever dan metronidazol
Orale tetracycline (antibiotica) is een eerste keuze voor de behandeling van periorale dermatitis. Uit onderzoek is gebleken dat orale tetracyclines effectiever zijn dan op de huid aangebrachte metronidazole. Orale tetracycline is niet geschikt voor kinderen onder de acht jaar, omdat tanden in ontwikkeling ernstig kunnen verkleuren door deze antibiotica.
Alternatief voor kinderen en zwangere vrouwen
Orale erythromycine is een alternatief voor kinderen en zwangere vrouwen die tetracycline niet mogen gebruiken. Het bewijs is minder sterk, maar aangenomen wordt dat deze antibiotica ook effectief is bij periorale dermatitis. Het effect van doxycycline en minocycline is minder goed onderzocht en onduidelijk is in hoeverre deze antibiotica periorale dermatitis verbetert. Weinig onderzoek is verricht naar het effect van orale isotretinoïne of cefcapene pivoxil bij periorale dermatitis.
Lokaal metronidazol, erythromycine en pimecrolimus ook effectief
Op de huid aangebrachte metronidazol, erythromycine en pimecrolimus zijn effectief bij de behandeling van periorale dermatitis. Hoewel deze middelen vaak minder effectief zijn dan orale antibiotica, kan bijvoorbeeld (op de huid aangebrachte) metronidazol wel door kinderen gebruikt worden en leidt het gebruik van topicale erythromycine tot minder bijwerkingen dan de orale variant. Weinig onderzoek is verricht naar het effect van topicale clindamycine, azelaïnezuur, sulfacetamide/sulfer, tacrolimus en adapalene bij periorale dermatitis.
Orale tetracycline eerste keuze
De auteurs concluderen dat voor volwassenen orale tetracycline de eerste behandelkeuze is. De beste topicale behandelmethode is nog niet vastgesteld. Daarom adviseren de auteurs het gebruik van een op de huid aangebracht middel iedere zes tot acht weken te evalueren. Wanneer de medicatie niet heeft geleid tot verbetering, kan gekozen worden voor een andere op de huid aangebrachte stof.