Groene bescherming in de zon

Dat we ons goed moeten beschermen tegen de schadelijke effecten van de zon is inmiddels wel duidelijk. Daarbij zijn goede zonnefilters van grote waarde. Omdat veel, met name chemische of organische filters, voor irritatie en allergieën in de huid kunnen zorgen, is er een grote interesse ontstaan in producten met plantaardige stoffen, die mogelijk veiliger zijn. In dit review-artikel zetten Braziliaanse wetenschappers de resultaten uiteen van onderzoeken naar deze stoffen.

Flavonoïden en carotenoïden

Plantaardige stoffen worden nu al breed ingezet in cosmetica vanwege hun antioxidantwerking, en daarmee dus een werking tegen huidveroudering. Maar daarnaast kunnen plantaardige materialen ook bescherming bieden tegen de stralen van de zon. Er is veel onderzoek uitgevoerd naar in hoeverre natuurlijke producten in staat zijn uv-straling te absorberen en tegen te houden. Daarbij is vooral ingezoomd op de aanwezige polyfenolen , met name de flavonoïden en carotenoïden.

Gele en rode kleur in planten

Flavonoïden bepalen in groenten en fruit de grote variatie in kleuren, van geel en rood tot diep donkerpaars. Tot nu toe zijn er ruim 4000 soorten flavonoïden beschreven. Daarnaast zijn er zo’n 600 verschillende carotenoïden bekend. Ook deze groep moleculen, verantwoordelijk voor de gele tot rode kleur in planten, heeft een antioxidantwerking. B-caroteen wordt het meest gebruikt in cosmetica.

Rutine en quercetine zijn de meest onderzochte flavonoïden op hun zonbeschermende eigenschappen. Daarnaast bespreken de Braziliaanse onderzoekers studies (al dan niet in vitro) naar stoffen/extracten van onder meer de Ginkgo biloba , de acerola, de buriti palm, maar ook van bijvoorbeeld groene thee en propolis.

Açaí, strobloem, meidoorn en vlier

Als het gaat om zonprotectie-eigenschappen scoort açaí het beste in onderzoek. Hetzelfde geldt voor een combinatie van H. arenarium (strobloem), C. monogyna (meidoorn) en S. nigra (vlier). Hoewel verschillende studies aantonen dat bestanddelen van deze planten de SPF van commerciële filters sterk kunnen verbeteren (zowel tegen uv-A als tegen uv-B), is meer onderzoek nodig om tot nieuwe ‘groene’ producten te komen die effectief en veilig genoeg worden bevonden volgens de huidige richtlijnen van de Amerikaanse toezichthouder op voeding en geneesmiddelen, de FDA ,en haar Braziliaanse ‘zusje’ de ANVISA.

Volgens de ANVISA biedt een zonnebrandproduct een SPF van 6 of hoger. Bij de Amerikanen mag gesproken worden van een zonnebrandproduct wanneer een formule een SPF 2 of hoger geeft. Tegelijkertijd raadt de Amerikaanse organisatie aan om bij blootstelling aan de zon een SPF van 15 of hoger te gebruiken, náást andere beschermende maatregelen. Van een groot aantal natuurlijke stoffen wordt daarom onderzocht of ze aan deze eisen voldoen en als green sunscreen mogen doorgaan.

---