Oestrogeen en huidveroudering
De afname van oestrogeen na de menopauze versnelt de veroudering van de huid. Dit kan tegen worden gegaan met hormoontherapie. Plantaardige hormonen (ook wel fyto-oestrogenen genoemd) uit bijvoorbeeld sojabonen, kunnen mogelijk ook het tekort compenseren. Is dat zonder risico?
Versnelde huidveroudering na menopauze
Tijdens de menopauze stopt de productie van oestrogeen in de eierstokken. Dit hormoon speelt niet alleen een belangrijke rol in de vruchtbaarheid, het is ook betrokken bij de werking van de hersenen, botten en de huid. Zo gaat de afname van oestrogeen samen met botontkalking en met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Ook leidt de afname van de hoeveelheid vrouwelijke hormoon tot een versnelling van de huidveroudering: de huid wordt dunner, het collageen en de elasticiteit nemen af, rimpels nemen toe en een droge huid komt vaak voor.
Hormoontherapie tegen rimpels?
In onderzoek komt naar voren dat een afname in collageen bij vrouwen na de overgang niet zozeer gerelateerd is aan leeftijd, maar meer aan de daling van het oestrogeengehalte. Ook is vastgesteld dat de inname van oestrogeen zorgt voor een toename in collageen en het dunner worden van de huid tegengaat. Ook de elasticiteit van de huid neemt toe na inname van oestrogeen door vrouwen na de overgang. Tegenover deze voordelen staat echter dat langdurige aanvulling met hormonen de kans op borst- of baarmoederkanker kan vergroten.
Oestrogeen en hyperpigmentatie
Oestrogeen lijkt ook op andere manieren van invloed te zijn op de huid. Twee vormen van huidkanker (basaalcelcarcinoom en plaveiselcelcarcinoom) komen bij vrouwen minder vaak voor dan bij mannen. Dit verschil wordt door de auteurs van dit artikel toegeschreven aan verschil in oestrogeenwaarden. Het vrouwelijk geslachtshormoon lijkt echter ook het risico op hyperpigmentatie te vergroten. Deze verkleuringen komen voor bij zwangere vrouwen (melasma) en zijn gerelateerd aan het gebruik van anticonceptiemiddelen of crèmes met oestrogeen.
Wat kunnen fyto-oestrogenen doen?
Bepaalde planten maken stoffen aan die eigenschappen bevatten vergelijkbaar met oestrogeen, zogenaamde fyto-oestrogenen. De inname van deze stoffen (bijvoorbeeld door middel van sojabonen) zou mogelijk botontkalking tegen kunnen gaan. Een dieet met fyto-oestrogenen zou daarom een optie kunnen zijn bij een tekort aan oestrogeen. Onduidelijk is of en welke plantaardige ‘hormonen’ een tekort kunnen compenseren. Ook zal in onderzoek moeten worden vastgesteld of deze stoffen, in tegenstelling tot oestrogeentherapie, niet de kans op de ontwikkeling van borst- en baarmoederkanker vergroten.