Rimpels, zo ontstaan ze in de huid

Dat rimpels ontstaan door afbraak van collageen en het verlies van elastine in de huid is bekend. Net zoals dat blootstelling aan de zon dit proces versnelt. Maar waarom gebeurt dit vooral naast de ogen, op het voorhoofd en rond de mond; de plaatsen waar onze mimiek ‘zich manifesteert’? Hoe verloopt dit proces precies? 

In deze studie is gekeken naar de specifieke rol van het stratum corneum (hoornlaag) bij de vorming van rimpels tijdens gezichtsexpressie. Ook werd gekeken naar het effect van luchtvochtigheid op dit proces.

Rimpels meten bij glimlachen

Een groep vrijwilligers werd hiervoor gevraagd om te glimlachen, bij zowel een relatieve luchtvochtigheid van 10 en 80 procent, ofwel in een respectievelijk droge als vochtige omgeving. De expressie van het gezicht werd daarbij met een high speed camera vastgelegd. Dankzij een speciale techniek – genaamd particle-tracking-velocimetry – kon de rek van de huid tijdens de gezichtsbeweging nauwkeurig worden geanalyseerd. Ook werd het volume van de rimpels daarbij gemeten, zowel voor als na het glimlachen.

Rol van stratum corneum

Uit het experiment kwam naar voren dat het volume van rimpeltjes die zich tijdens de mimiek vormen onder droge omstandigheden (dus bij lage luchtvochtigheid) groter is dan onder vochtige omstandigheden (hoge luchtvochtigheid). Ook werd er bij het glimlachen onder droge omstandigheden meer een vouw in de huid naast de ogen gevormd. In de vochtige lucht werd de druk op de huid meer verspreid.

Omdat een korte periode in een ruimte met hoge of lage luchtvochtigheid geen effect kan hebben op de diepere lagen van de huid, concluderen de onderzoekers dat het stratum corneum verantwoordelijk is voor de rimpelvorming.

Permanente rimpels op lange termijn

Dit onderzoek toont aan dat het mechanische gedrag van de hoornlaag verantwoordelijk is voor de lokale spanningstoename tijdens de mimiek (glimlachen). Deze spanning zorgt vervolgens voor (tijdelijke) rimpelvorming. Maar deze tijdelijke rimpels kunnen op lange termijn wel permanente rimpels worden.

Met een soepele huid kun je blijven lachen (zonder rimpels)

De bevindingen suggereren dat het verbeteren van de beweeglijkheid van het stratum corneum rimpelvorming zou kunnen helpen voorkomen. Wellicht een open deur, maar wat het onderzoek vooral bevestigt, is dat het belangrijk is om je huid in optimale conditie te houden. Houd de huid vooral onder droge en uitdrogende omstandigheden soepel en vochtig. Maar ook straks, als de winter aanbreekt, en daarmee de luchtvochtigheid daalt, is het dus geen overbodige luxe om extra te smeren. Met een soepele huid blijf je langer lachen zonder rimpels .

---