De relatie tussen rosacea en darmaandoeningen als de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa

Er zijn inmiddels best wat voorbeelden van huidklachten die samen lijken te gaan met darmproblemen. We zien dat bij acne, bij eczeem, maar vooral ook bij rosacea. Er is steeds meer onderzoek dat erop wijst dat deze chronische huidaandoening verband houdt met bepaalde ontstekingsziekten van de darmen (IBD). In deze studie is het onderzoek hiernaar op een rijtje gezet. Wat blijkt? Zowel de ziekte van Crohn als colitis ulcerosa komen vaker voor bij mensen met rosacea.

Wat is ook alweer rosacea?

Rosacea is een veelvoorkomende chronische ontstekingsziekte die zich kenmerkt door roodheid, zichtbare vaatjes en in sommige gevallen ook puistjes en bultjes. Hoewel rosacea ook voorkomt bij mannen, zien we de klachten het vaakst bij vrouwen. Rosaceaklachten beginnen vaak vanaf dertig jaar, en komen het meest voor in de leeftijd tussen de 45 en zestig jaar.

Hoe rosacea nu precies ontstaat blijft onduidelijk. Het is bekend dat verschillende factoren een rol spelen. Zo is er sprake van een zekere aanleg, het afweersysteem is betrokken, er lijkt een interactie te zijn met het zenuwstelsel en daarnaast wordt bij rosacea soms een overgroei van demodexmijten op de huid gezien, maar ook een overgroei van bacteriën in de dunne darm, een aandoening die we SIBO noemen. (Ik vermoed dat dit ook een belangrijke oorzaak kan zijn bij acne, zie de link van het onderzoek met Maastricht Universiteit).
Ook is bekend dat triggers van buitenaf klachten kunnen verergeren. Een patiënt kan meer last krijgen van rosacea door koud en warm douchen, na het drinken van alcohol en ook door blootstelling aan ultraviolet licht. Verder kan rosacea tegelijk voorkomen met aandoeningen zoals migraine.

En wat is precies IBD?

IBD is de afkorting van het Engelse Inflammatory Bowel Disease. Net als rosacea is dit een chronische ontstekingsziekte, maar dan van de darmen. IBD kent twee vormen die de laatste jaren veel aandacht hebben in de westerse wereld, namelijk de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa. Bij de ziekte van Crohn is sprake van een ontsteking van het maagdarmslijmvlies in het gehele maagdarmkanaal. Bij colitus ulcerosa beperkt de ontsteking van het slijmvlies zich tot de dikke darm. Beide aandoeningen gaan gepaard met klachten zoals langdurige diarree, buikpijn, moe zijn, afvallen, koorts en bloed bij de ontlasting.

Hoewel IBD minder vaak voorkomt dan rosacea, is er wel een toename van dit soort darmziektes onder de Westerse bevolking. Factoren als roken, overgewicht, het gebruik van medicijnen en de darmbewoners spelen hierbij een rol.

Is er een verband tussen beide ziekten?

Rosacea en IBD hebben verschillende overeenkomsten. Bij beide ziekten lijken dezelfde ontstekingsmechanismen en uitlokkende factoren van buitenaf een rol te spelen. Artsen zagen de aandoeningen soms ook tegelijkertijd terug bij patiënten. Dit heeft geleid tot onderzoeken waarin is onderzocht of er een verband bestaat. En of rosacea vaker voorkomt bij mensen met IBD dan in de ‘gezonde’ bevolking. Wanneer er een verband is, zouden beide aandoeningen misschien beter behandeld kunnen worden, al dan niet met voeding.

Over het onderzoek

In dit onderzoek is hiervoor een zogenaamde meta-analyse gedaan naar zes studies waarin gekeken is naar het gelijktijdig voorkomen van rosacea en IBD. (In een meta-analyse worden de resultaten van meerdere onderzoeken samengenomen om een goede uitspraak te doen over een specifieke vraag, in dit geval of een associatie bestaat tussen rosacea en IBD.) De gebruikte studies werden uitgevoerd in Noord-Amerika, Europa en Azië. De meta-analyse bevestigt inderdaad een relatie tussen beide aandoeningen. Rosaceapatiënten lijken vaker ook last te hebben van zowel de ziekte van Crohn als colitis ulcerosa. Daarbij was de relatie met colitis het sterkst.

Is rosacea het uiteindelijke gevolg van ontstekingsprocessen in de darmen? Van een verstoorde afweer? En welke rol spelen bijvoorbeeld de darmbacteriën en voeding?

Andere darmklachten en rosacea

Uit eerdere onderzoeken blijkt dat ook de darmaandoening SIBO (Small Intestinal Bacterial Overgrowth) soms samengaat met rosacea. Het vermoeden bestaat dat de overgroei van bacteriën in de dunne darm zorgt voor het vergoten van de doorlaatbaarheid van de darm. Hierdoor is het voor ziekmakende bacteriën of niet volledig verteerbare nutriënten bijvoorbeeld gemakkelijker om in de darmwand en vandaaruit de bloedbaan te komen, wat vervolgens voor ontstekingsprocessen kan zorgen.

Verder blijkt uit ander onderzoek dat de behandeling van darmklachten vaak ook voor een verbetering van de huid kan zorgen. Zo is aangetoond dat een vezelrijk dieet niet alleen voor een betere mobiliteit van de darm kon zorgen bij de aandoening SIBO, maar ook voor een afname van rosaceaklachten.

Heb je rosacea én darmklachten …?

Heb je rosacea en tegelijk ook veel last van je darmen, dan zou het goed kunnen zijn dat het aanpakken van die darmklachten ook gunstig is voor je huid. Er is alleen meer onderzoek nodig om hier echt een duidelijk advies over te kunnen geven.

---